School: Doire (roll number 16852)
- Location:
- An Doire, Co. Mayo
- Teacher: Séamus Ó Cathain
Open data
Available under Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)
- XML School: Doire
- XML Page 23
- XML “An Leasmháthair”
Note: We will soon deprecate our XML Application Programming Interface and a new, comprehensive JSON API will be made available. Keep an eye on our website for further details.
On this page
- An Leas-mháthair.
Bhí Righ agus bhánrioghan ann uair a bhí aon inghin amháin acha. Bhí an chíon acha ar an inghin seo, mhár nach raibh aca í. Ní ro-fhadha go bhfhúair an bhánrioghan bás annsin bhí an Rígh in a bháinthreabhach. Níor mhaith leis an rígh fanacht ró-fadha in-a bhainthreabhach. Is ghearr gur pós sé arísth. Banrioghan a pós sé agus bhí sise in-a bainthreabhach freisin, agus bhí áon inghin amhain aichi fréisin. Bhéan an mí-sláctúr a bhí inthi fhéin agus in-a h-inghin Bhéan an bhreagh a bhí sa gcheadh bhéan agus in-a h-inghin comh mháith.
Léigh a leás-mháthair orthaí fhéin ar dhtús nach raibh ghráin ar bhith achi orthaí. Ach mo leán bhí! Bhí fhúath aichi in a chróidhe dhíth, agus bhí sí chúimhnú ar shéift eighin chun í a chur chun bháis. Bhí síse ann dhéas ar fadh agus bhí a h-inghin fhéin an-ghrádhna agus sin é an fháth a raibh sí ag íarraidh í a chur chun bháis. Aon obhair ar bhith a bhíodh le dhéanamh isé a cháiteadh é a dhéanam agus ní bhíodh a h-inghin fhéin ag dhéanamh thádha. Ní túgadh an leas-mhathair chéarth ar bith dhith. Ní tughadh sí dhith dhith ach dhroch beatha lé'n ithe agus ní chúireadh sí orthaí ach dhróch eadhaigh, agus ní shásochadh sin an leas-mathar ghan í a cur amhach faoí'n fhuacht ag obhair.
Ní raibh fhíos ag an Righ go raib an leas-mháthair dh'á dhéanamh sin uirthí. La amháin chur an léas-mháthair amhach i a píocadh smhéara dhubha í. Bhí go leor snéachta(continues on next page)- Informant
- Máire Ní Dheirig
- Gender
- Female
- Age
- 13
- Address
- Ceapaigh na Creiche, Co. Mayo