School: Loch Con Uidhre (Lochán Iarthach)

On this page

1. Amadán Choilleach

   

   Share Share Post

   Bhí amadán i gCuilleach, baile atá bfuigseacht dhá mhíle de'n Líneán. Bhí fear ag imtheacht ag tógál cíosa agus bhí sé ag imtheacht nó go dtáinic sé go dtí Cuilleach san áit a raibh an amadáin agus chroc sé a cóta ar cúl an dorais agus chroc sé a hata a phionna a bhí san mballa. Leag sé a mhála airgid ar an mbord agus a chuidh leabhar. Bhí feasóg mhór fhada air síos go dtí na bhásta. Thosuigh na mioltógaibh luig ar a phlait agus thosuigh an t-amadán ag rith ar na mioltógaibh. D'éist an t-amadán le na mioltógaibh nó go raibh suas le scór aca ar a cheann. Fuair sé tuairigín agus bhuail sé an duine uasal agus mharbuigh sé é. Thug an mhathair agus an t-áthair leo an duine uasal agus chuireadhar é. Bhí an t-amadán ag faire orthaibh. Bhí fhíos aca go n'innseochaidh an t-amadán orthaibh, agus nuair a fuair siad an t-amadán in a chodhladh thógadar an duine uasal agus chuireadar gabhar in a áit. Nuair a b'fhada le na mhuinntir ag baile go raibh sé ag tigheacht, tháinich siad ar a thuairisg agus nuair a tháinic siad go dtí Cuilleach, chuaidh siad isteach i dtigh an amadain. Chonnaic an t-amadán ag teacht iad agus chuaidh sé, agus d'innis sé dhóibh gur mharbuigh sé féin an duine uasal. Thug sé leis iad go dtí an áit a cuireadh an duine uasal agus nochtuigh an t-amadán ceann de na h-adharcaibh. "A raibh adharc ar t-áthair a deir sé a dhuine uasail"?

   (continues on next page)

   

   Transcribed by a member of our volunteer transcription project.

   History Edit

   Folktales index

   AT1600: The Fool as Murderer

   Language

   Irish

   Collector

   Peigi Ních Chadhain

   Gender

   Female

   Informant

   Máirtín Beag

   Other names

   Máirtín Beag (local name)

   Máirtín Ó Chúalain

   Gender

   Male

   Address

   Loch Conaortha, Co. Galway