Bailiúchán na Scol

Bailiúchán béaloidis é seo a chnuasaigh páistí scoile in Éirinn le linn na 1930idí. Breis eolais

Scag na torthaí

Torthaí

3,328 toradh
  1. Liosanna

    CBÉS 0647

    Leathanach 153

    A lios is always made in the form of a circle and all lioses have about the same area. The bank is made of clay and sods and would be about eight feet in height. In some places there is a big dyke of water going all around the lios and in other places. The remains of the old drawbridge is to be seen. There is a lios in Knockboy and it is supposed to be haunted. All sorts of noises and sounds are supposed to be heard there by night and by day. At nightfall if you went close to the lios you would hear the sweetest music that ever you heard coming from the lios. There is a path leading into the lios. In bad weather lights are seen going to and coming from the lios. There is a big hole in the centre of the lios and a big flagstone underneath it. Many years ago two men went to the lios to take away the stone but when they bent down to lift it they saw
  2. Liosanna

    CBÉS 0085C

    Leathanach 13_051

    lios. Ar chuir. Na Lochlannaigh. Cé'n fáth ar rinneadh é. Thart ar an lios. Níl poll ar bith thart ar an lios. Níor chuir duine ar bith isteach ar an lios aríamh. Na sean -daoine. Ar an saoghal. Tá cuma carnógach air. Dubhairt na sean-daoine liom gur rinneadh e san am fadó. Na lochlannaigh. Thart ar an lios. Cé rinne an lios. Ar chuir. Faoi an lios. Nár chuir. Go raibh sé.
  3. Liosanna

    CBÉS 0085C

    Leathanach 16_030

    Tuatha De Danann lies an lios. Níor chuir duine ar bith isteach ar an lios sin. D'iarr mé ar na sean daoine ar chonnaic síad soillse ariamh thart ar an lios sin. Níor chuala na sean daoine atá ar mó bhaile ceól ar bith in-aice an leasa sin ariamh. Níl poll in-aice an leasa sin. Níl aon sgéal ag mó athair nó ag na sean daoine atá ar mó bhaile sa. Níl fhios agam cé rinne an lios sin nó cé an t-am. "Lios Glas" Tá an lios seo suidhte i Máigh Muilinn shuas ag bun an chnuic. Tá cuma chruinn air. (Tá claidhe thart ar gach taobh an lios sin.) Níl aon crann ag fás in-aice an leasa sin. Ní raibh aon bhaint ag na lochlannaigh nó ag na Tuatha De
  4. Liosanna

    CBÉS 0656

    Leathanach 301

    There is a lios in Deerpark in Ml. Naughton's land. The shape of the lios is round. One day a man was working in a field near the lios. He heard some noise and looked over the fence and saw a crowd of little men playing football. He continued to look and after a while one of the little men rushed towards him as if to harm him. Just then a priest came out of the lios and all the little men went down the hole into the lios. The hole is still to be seen in the lios today. A white hare has sometimes been seen near the lios also.
  5. A Lios

    CBÉS 0274

    Leathanach 397

    There is a lios near John Sullivan's in Boloughacahireen. The name of the lios the Fiary Lios. The shape of the lios is a round hole. It is said that it was the fairies made it. The fairies lived on it. Wild cats and animals are seen there. There were lights seen near it. People often heard music and dancing in the lios.
  6. The Shanaway Lios

    CBÉS 0306

    Leathanach 204

    About a mile to the south of the Currycrowley Lios in the townland of Shanaway is another Lios known as the Shanaway Lios. This Lios was once ploughed by a farmer who fell sick and died shortly afterwards. The people then came to the conclusion that it was better to close the Lios as they were disturbing the little people beneath
  7. Liosanna

    CBÉS 0085C

    Leathanach 16_049

    síad liom nach raibh fhios aca. “Lios an tighe Mhóir”. Tá an lios seo suidhte i Maigh Mhuilinn shíos ag cois an chladaigh. Tá cuma chruin air agus tá claidhe thart ar an lios sin. D’iarr mé ar na sean daoine an raibh baint ag na Tuatha De Danann nó na lochlannaigh agus dubhairt síad liom nach raibh fhios aca. Níl aon pholl ar mhullach an leasa sin.
    Níor chuir duine ar bith isteach air ariamh. Níor chuala duine ar bith de’s na shean daoine ceol in aice an lios sin ariamh nó ní fhaca síad soillse thart air. Níl aon sgéal agam faoi an lios sin’
    Líos an ghuib dóighte. Tá an lios seo suidhte i Máigh Mhuilinn síos ag cois an chladaigh. Níor chuir duine ar bith isteach air an lios sin ariamh. Tá cuma chruin air. Connaic duine soillse ar mhullach an leasa sin oidhche amháin agus bhí an duine sin ag teacht abhaile in a
  8. Liosanna

    CBÉS 0085C

    Leathanach 16_035

    agus dubhairt síad nach raibh. Níl fhios agam cé rinne an lios sin. Níl aon fhios ag na sean daoine cé’n t-am a rinneadh an lios. D’iarr mé ar sean-duine cé’n fáth a rinneadh an lios sin agus dubhairt sí liom nach raibh fhios aici.
    Lios Árd. Tá sé suidhte i Máigh Mhuilinn shuas ag bun an chnoc. Tá cuma chruinn air. Níl claidhe nó bannc chré thart ar an lios sin. Níl aon chrann ag fás thart air. Ní raibh baint ag na Tuatha De Danann nó ag na Lochlannaigh leis an lios sin. Níor chuir duine ar bith isteach ar an lios sin ariamh. Ní bhfaca duine ar bith soillse thart air. Níor chuala duine ar bith de’s na sean daoine ceól in - aice an lios sin. (N) Tá go leór puill ar mhullach an
  9. Liosanna

    CBÉS 0085C

    Leathanach 16_034

    agus dubhairt sé nach raibh aon fhios aige
    "Lios phollán raithnigh" Tá an lios seo suidhte i Máigh-Mhuilinn in-aice an bhóthair. Tá cuma chruinn air. Tá claidhe iseál thart ar an lios sin. Níl aon chrann ag fás thart air. Ní raibh baint ag na Tuatha de Danann nó ag Lochlannaigh leis an lios sin. Níor chuir duine ar bith isteach ar an lios sin ariamh. Níor chonnaic duine ar bith soillse (in aice an lios) sin ach oidhche amháin bhí fear ag dul abhaile agus chonnaic sé bean ina seasamh ar mullach an leasa agus í (ag ceoitóucceach.) Níl pholl ar bith (ar bhárr an lios) sin. D'iarr mé ar mó athair agus na sean daoine atá ar mó bhaile an raibh sgeál ar bith aca faoi lios phollán raithnigh
  10. An Ceol Sí

    CBÉS 0426

    Leathanach 008

    Bhí fear aon nuair amháin 'na chómhnaidhe annso sa Tobar. Bhí ana éirim aige ar cheól agus bhíodh feadóg 'na phóca i gcómhnuidhe aige. Seán Ó Domhnaill do b' ainm do agus bhí sé ag dul thar lios bhaile Uí Chonchobhair atá lastiar de'n dTobar annso, oidhche. Tá an lios le feisgint ann fós ach tá an fear bocht san tsiarraidheacht le fada blianta. Bhí sé ag gabháil tharis an lios an oidhche áirighthe seo. Agus chualaidh sé an cheól aoibhinn a sheinnt istig sa lios ann. Fear ana léigheanta do b' eadh é agus do stad sé ag éisteacht ar feadh tamaill mhaith. Bhí an cheól ag dul i aoibhneacht agus in áilneacht faid a bhí sé ann. Chualaidh sé na daoine ag rinnce agus ag scléip istig sa lios. Níor chuaigh sé isteach in aon chor toisc an ainm aerach a bheith riamh ar an lios céadna, d' fhan sé mar a raibh aige. Sara fada bhí sé ábalta ar an bport do sheinnt. D' imthig an t-eagla dho agus i gcionn tamaill do thosnaig sé féin ar an bport a sheinnt. Chomh luath agus thosnaig sé ar sheinnt do stad siad an ceól agus an rinnce a bhí istig sa lios láithreach. Na sídheóga a bhí ag seinnt an cheóil agus ag rinnce sa lios. D' aithnigheadar an port láithreach agus thángadar amach. Chonnadar Seán agus tháinig beirt acu chun cainte leis. D' iarradar air an port do thabhairt suas. Dubhairt Seán á bhfreagairt ná tabharfadh. "Mara dtabharfair suas an port" ar siad "brisfimíd cos leat". "Ní thabharfad suas an port san," arsa é "dá mbrisfí gach cnámh im' cholain". "Mara dtabharfair suas é ar ór nú ar airgead" ar siad
  11. (gan teideal)

    There is a lios near our house it is said to be haunted. The fairies are out around the lios every night.

    CBÉS 0514

    Leathanach 197

    There is a lios near our house it is said to be haunted. The fairies are out around the lios every night. There is a stone stair way leading from the river under the ground to the lios that is two fields away from it. There is an other lios not very far away and a graveyard. The fairies are said to be seen passing from one to another. The dead people out of the grave yar used to go in around the house every night.
    One night a man was passing he heard music in the lios and he saw a great number of little people and they were dancing He saw a light leaving the lios and going to the house near by.
    There is a blackthorn bush growing in the lios is is said that a blackthorn stick was buried with a soldier and it grew. When the lios was cut and when the graveyard was tilled the people were heard crying around the house that
  12. Nósa na Samhna

    CBÉS 0617

    Leathanach 049

    D'íosadh cailín scadán guirt, cnámha is uile i dtrí píosanna agus annsan nuair a bhíodh sí in a codlad san oidhche chífeadh sí a fear a pósfadh sí. Rud eile a deineadh siad. Téigheadh beirt cailín go dtí lios a bheadh in aice an tighe agus bhíodh snáth aca agus nuair a théidheadh siad go dtí an lios cuireadh siad an snáth isteac san lios agus beadh píosa an snátha in a láimhibh féin aca agus do labhradh siad agus deireadh siad "cé h-é atá ag bogadh mo snátha". Labharfadh an fear a pósfadh siad istigh san lios. Uair amháin cuaidh beirt cailín go dtí an lios, do bhí fhios ag fear go raibh siad ag dul ann agus cuaidh sé isteach san lios agus nuair a tháinig an beirt cailín go dtí an lios do cuir siad an snáth isteach san lios agus arsa siad "cé hé an fear ata ag bogadh mo snátha lúbarnaigh"
    "Mise,me féin an diabal" ar sé. Do thosnuigh na cailíní...
  13. Nósa na Samhna

    CBÉS 0617

    Leathanach 147

    Díosadh cailín sgadán gort cnámha is uile i dtrí piosanna agus annsan nuair a bhíodh sí in a codladh san oidhche chífeadh sí an fear a pósfadh sí.
    Rud eile a dheineadh siad. Téigheadh beirt cailín go dtí lios a bheadh in aice an tighe agus bhíodh snáth aca agus nuair a téidheadh siad go dtí an lios cuireadh siad an snáth isteach san lios agus bheadh píosa an snátha in a láimibh féin aca agus do labhradh siad agus deireadh siad "cé h-é atá ag bogadh mo snátha" Labharfadh an fear a phósfadh siad istig san lios. Uair amháin cuidh beirt cailín go dtí an lios do bhí fhios ag fear go raibh siad ag dul ann agus chuaidh sé isteach san lios agus nuair a tháinigh an bheirt cailín go dtí an lios do chuir siad an snáth isteach san lios agus arsa siad "ce hé an fear atá ag bogadh mo snátha lúbarnaigh" "Mise, mé féin, an diabhal" air sé. Do thosnuigh na cailíní ag rith agus rith agus níor stadadar go dtí dtáinig siad abhaile mar cheap siad gurb é an diabhal a bhí ann.
    Uair chuaidh beirt cailín amach agus bhí fear an tighe agus bean an tighe in a gcodladh agus ní raibh aoinne istigh acht do bhí an tasal
  14. Ráthanna agus Liosanna

    CBÉS 0628

    Leathanach 055

    Tá mórán lios 'sa cheanntar so; Tugtar "Lios" ortha uilig beagnach ach cúpla ceann amháin ar a dtugtar "dun". Deirtear má sheasann duine ar lios amháin go bhfeiceann sé trí cinn (no naoi gcinn) uaidh. Tá cuma cruinn ar gach lios acu. Nil aon chrainn ach toir a' fás mór thimcheall na lios. Is eol dúinn go bhfuil seomraí no puill fé thalamh i ndá cheann de's na liosanna- Lios an Liaghain agus Cairn. Teigeann daoine isteach i Lios an Liaghain go minic, go mór mhór um Samhradh, nuair a bhionn an aimsear breagh. Dar leis na daoine b'iad na Lochlannaigh a dhein na liosanna, chun iad fein do chosaint ar naimhdibh. 'Se tuairim na ndaoine anois go bhfuil comhnuidhe ar na daoine sidhe agus na leipreachain ionnta.
    "Dún"
    Tá an lios san i mBeal Atha. Tá tortha bheaga a'fás ann. Fallaí mhaithe atá ann. Tá sceul ann go raibh comhnuidhe ar mhnaoí crosta ann uair. Tugtai " Cailleach Bheil Atha" uirthe. Bhi fear a' gabhail treasna lá 'sé ag marcuigheachtar
  15. Our Lios

    CBÉS 0643

    Leathanach 160

    There is a lios situated on our land in the side of a field. The name of the field is the Lios. It is a circular mound surrounded by a small clay bank. From that lios can be seen a lios in Kilatoor. One time there were three liosses in our field but the old people dug them up leaving one lios. There is one place in the field which no-one can dig. It is a square perch of a big slab stone. Nothing ever grew on that patch of ground. It is said that that stone was one time the floor of the fairies dún. It is a square cut stone.
    When there is a breeze in the air it is twice as bad near that lios, some people say that on account of the other two being dug. Our lios is connected to Kilatoor lios by an underground tunnel.
  16. Ráthanna agus Liosanna

    CBÉS 0650

    Leathanach 349

    There is a lios in Hally's bog. It is called Raher's lios. It is situated in Kilronan. There are two lioses in Widger's fields, one in the big field below Sugar Loaf Hill, and another opposite Power's gate. The lios in the bog and the one opposite Power's gate are of round shape. The lios in the big field is ploughed now, but it was a three cornered shaped one. There is a clay band round Hally's lios. There is no hole in the middle.
    There is another lios in Castletown. One morning the owner of it, Mr Shanahan went out to the field near the lios to bring home the cows. He heard a child crying in the lios. He drew nearer and heard the mother saying "Hush, Hush by Leanbhín, Shanahan's cows will be milked soon." Mr Shanahan went home, and when he had the cows milked, he told the milk-maids to carry the tub of milk
  17. Lioses and Raths in My District

    CBÉS 0654

    Leathanach 484

    There are six lioses in my District three on Thomas Walshes farm in Shanakill two on Maurice Powers farm in Boola and one in the wood There is one rath in the District on Quinlan's farm in Boola.
    One of these lioses is on the side of a path leading through the fields to the village of Rathgormack People of the district say that this lios is haunted by fairies There is a large square flat stone on the side of this lios and gold is supposed to be hidden under it. Long ago when the people would be coming from rambling they would hear the fairies singing and dancing in the lios.
    The is a lios on Butler's in Kilclooney. My grandmother told me this story about the lios. A woman was walking through the fields in which this lios is situated. A man dressed in a white sheet stood outside the lios to frighten her While he was standing there he heard the music and singing in the lios. He was so frightened at the fairy music he could hardly
  18. Scéal

    CBÉS 0017

    Leathanach 064

    bhí fear ann uair amháin. Bhí sé ag dul ar an aonach ar a dhó nú a trí a clóg san oidhche. Bhí capall agus eáirt aige bhí cupla muca san cháirt aige. Bhí ar dul tar lios sul a sroichfeadh sé an aonach. Bhí sé tuairim míle ón lios seo nuair a connaic sé solus mór san spéir agus é comh mór leis an ngrian. Bhí an solas ag teacht cuige. Nuair bhí sé píosa ón lios do stád an cappall agus níor suibhalfhadh sé dó'n bhfear. Tosuigh an fear ghá mbhualadh acht sin é an méid mhaith bhí ann. Fé dheire thosuigh an capall ag siubhal beagan agus bhí sé díreach imthighthe thar an lios nuair do cuaidh an solus mór isteach san lios agus cualaidh sé na sidheóga ag amhránaidheacht agus ag deanamh cheol istigh san lios. Do stád an capall arís agus connaic an fear bhean mór áluinn os a comhair amach. Thosuigh an fear ag guidhe agus d'imthigh an bhean agus d'imtigh an capall agus níor stád siad arís gur sroch siad an aonach.
  19. Seanscéal

    CBÉS 0081

    Leathanach 324

    Long long ago there was a woman going to the market and on her way she passed by a 'lios'. She found she was brought into the 'lios' and she was told to feed a baby. She did so, and she was told to go into the 'lios' again on her way home. The she went out of the 'lios' and made her way to the market. When she was coming she did not go into the 'lios', but alas she was brought back by the fairies. When she went into the 'lios' she saw a man crying in the corner. She was told by a fairie that her cow was dead and a piece of her boiled in the pot. She did not believe the fairie but when she went home she found it was all true. She threw out the meat which was in the pot because she was told by the fairie
  20. Liosanna

    CBÉS 0085C

    Leathanach 16_042

    dhubhairt an bhean a thug isteach í gan a dhul. Ach nuair a chuaidh Áine abhaile d’innis sí do ná daoine a bhí ar an bhaile agus chuir a máthair isteach i sparán é. Nuair a déirigh Áine ar maidin dhearc sí sa sparán ach farór ní raibh ann acht duilleóga agus dubhairt a máthair go raibh sí leis na [stdidhbhse]? Tá cuma chruinn air an lios. Níl aon pholl air mhullach an leasa sin. Níl crann nó claidhe thart air. Níor chuir duine ar bith isteach ar an lios sin ariamh. Lios chaladh na mbád. Tá an lios seo suidhte i Máigh Mhuilinn shíos ag cois an chladaigh. Tá cuma chruinn air. Ní raibh baint ag na Tuatha de Danann nó ag na lochlannaigh leis. Tá claidhe thart ar an lios sin. Níl aon sgéal agam faoi an lios seo. Níor chuir duine ar