Imleabhar: CBÉ 0643 Dáta 1939Bailitheoir Seán Ó Cróinín Suíomhanna Killeagh, Co. Cork Youghal, Co. Cork Baile Mhic Íre, Co. Cork Liosta Brabhsáil Teidil (112) 1. “Tháinig púinsiún gin isteach leis an dtaoide uair amháin i mBaile Mhic Códa.” Seanchas 2. “Fuaireas-sa cómhairle amuigh ar an mbóthar ó rógaire sagairt an seanduine a phósadh.” Seanchas 3. “Ar maidin indé is mé a' marann 's ag éigh'...” Seanchas 4. “Bean a bhí i mBaile Uí Chríonáin go raibh ocht gcinn de bhuaibh aice...” Seanchas 5. “Bhí fear sa pharróiste a bhí pósta agus bhí a mháthair na beathaidh.” Seanchas 6. “Bhí fear sa pharróiste uair amháin agus do bhádhadh é.” Seanchas 7. “Bhí fear sa t-Sean Gharrdha agus do raob sé lios a bhí na chuid cailimh.” Seanchas 8. “Gach aoinne do réir a chíosa agus a chúraim.” Seanchas 9. “I n-aice na ngaibhlte gearrtar sgailpeanna cré go mbíonn fraoch ceangailte dhíobh.” Seanchas 10. An Chéad Traein Seanchas 11. “The narrator was born in the townland of Park (called Ráth in Irish) in the parish of Killeagh.” Seanchas 12. “Fear a tháinig ó Chorcaigh go Baile Mhic Códa bliain an ghorta.” Seanchas 13. An Brianach Óg Seanchas 14. “Thugas grádh géar duit a spéir-bhean ó thúis ó léigeas mo shúil ar do bhán-chnis...” Seanchas 15. “As I roved out one morning down by the banks of a green wood-side...” Seanchas 16. Seoladh na nGamhan Fín bhFásach Seanchas 17. “Sí Cáitín 'ac Cathail ainnir dheas na n-órla bhuidhe...” Seanchas 18. “Tobar beannuighthe a bhí i mbaile fearainn Bhaile an Sgiobóil tímpeall le cúig céad slat ón bhfairrge.” Seanchas 19. “Le bliain is trí ráithe seadh tháim-se ar mo...” Seanchas 20. Cill Chais Seanchas 21. “Is mithid dom trácht thar an árthaig seo ar bóchlainne...” Seanchas 22. “Sagart a bhuail isteach sa sgoil lá i gCúil Aodha.” Seanchas 23. “Cailín gur chuir a h-athair agus a máthair d'fiachaibh uirthe fear a phósadh i gcoinnibh a cola.” Seanchas 24. Cailín a Bhí ag Déanamh Rogha idir Fheirmeoir agus Máistir Scoile. Seanchas 25. Amhrán an Mhada Rua cbe.types.AMH 26. “Tá nuacht ag gabháil tímpeall is is cóir dom é dh'innsint...” Seanchas 27. “Bhí bean uasal seal dá luadh liom is chuir sí suas dom, fóríor géar...” Seanchas 28. “Ar mo leabaidh aréir is mé a' déanamh m'aisling cois abhann...” Seanchas 29. “Ar mo ghabháil dom tré Dhroichead na Tuaire is mé ar lorg mo stuaire caillighe...” Seanchas 30. “N'fheadar i n-Éirinn godé an saghas saoghal é.” Seanchas 31. “Ar lasadh na gréine indé is mé a' músgailt mo bhó...” Seanchas 32. “Courtneys a bhí na gcómhnuidhe i n-aice na Mainistreach fadó agus do bhíodar go h-olc.” Seanchas 33. Cill Chríodáin Seanchas 34. “Protastúnaig a bhí i n-áit éigin agus tímpeall na Nodlag do fuair duine aca píosa de chrústa chruaidh aráin mar chomaoine.” Seanchas 35. Tithe ná Fuil Aon Tuairisc ortha Anois Seanchas 36. “Do bhí smíteach na chómhnuidhe i bparróiste na Mainistreach agus feirmeoir mór ab eadh é.” Seanchas 37. “Do bhí fear i bparróiste Bhaile Mhic Códa agus do chuaidh sé go h-Eóchaill lá.” Seanchas 38. “Amadán a bhí na chómhnuidhe siad ó dheas ó pharróiste Baile Mhic Códa, tráth éigin.” Seanchas 39. “Do bhí rígh na chómhnuidhe i n-áit éigin uair agus do bhí easbog na chómhnuidhe tamall uaidh.” Seanchas 40. “Do bhí fear beag i n-Eóchaill go raibh asal aige.” Seanchas 41. “I bparróiste na mainistreach iseadh a eirigheann an uamana.” Seanchas 42. Saighdiúir a Dhein Deserting Uair Éigin Seanchas 43. Baile na mBocht Seanchas 44. An Áth Bhuí Seanchas 45. Cailín a Bhí i bParóiste Bhaile Mhic Códa. Seanchas 46. Deireadh na Seandaoine: Seanchas 47. “Séileán uisge a eirigheann thuaidh ag Móin na Cise siné atá mar theorainn idir Gort an Sgiobóil agus Móin na Cise.” Seanchas 48. “Bhí fear des na Coileánaigh i bParróiste Bhaile Mhic Códa agus bhí sé na dhochtúir daoidheachta.” Seanchas 49. “Do bhí fear na chómhnuidhe i Warren agus do thárla go raibh sé ag dul go h-Eóchaill lá.” Seanchas 50. “Fear a bhí ó thuaidh ag an bhfanuisg uair amháin.” Seanchas 51. Na Rumbleys Seanchas 52. “Isiad treibh na loingsígheach agus na Néilleach an treibh is sia atá i bparróiste Bhaile Mhic Códa, adeir an seanchaidhe.” Seanchas 53. “Do bhí seanchaidhe ag dul go Baile na Martra oidhche agus do bhí ualach thurnap aige sa bhuta.” Seanchas 54. “Le bliain is trí ráithe ó dh'fhágas an baile is mé a' dul go h-Árd Phádruig ag cuir lása am hata.” Seanchas 55. “Lá gréine is mé ar thaobh chnuic am sheasamh...” Seanchas 56. “Fear a bhí i dTulaig fadó.” Seanchas 57. An Aimsir Seanchas 58. Bóithre a Deineadh Fadó Seanchas 59. Bóithríní agus Casáin Seanchas 60. “Glaodhach ola a tháinig go dtí an t-Athair Peadar Ó Néill ó chómhgar na Fanuisge.” Seanchas 61. Aontaí Seanchas 62. Talamh Scóir, srl. Seanchas 63. “Fear a bhí na chómhnuidhe i mBaile Uí Chríonáin agus do bhí beirt inghean aige.” Seanchas 64. Tithe Cré, srl. Seanchas 65. “Nuair a bhí Malachy Wallace sa chaisleán i mBaile Uí Chríonáin...” Seanchas 66. An Caisleán, i gCnoc an Dúin Seanchas 67. “Bhí fear áirithe agus a mhac, bhíodar na gcómhnuidhe ag an gcoiréal...” Seanchas 68. “Gúlaig a bhí na gcómhnaidhe i n-aice Eóchaille.” Seanchas 69. Tig a Dhéanamh Seanchas 70. Aodhgán Ó Rathaille agus an Ceannaí Glic Seanchas 71. “De réir mar a airig an seanchaidhe is ó Brittany, i dtuaisceart na Frainnce a tháinig na Breathnaigh go h-Éirinn ar dtús.” Seanchas 72. “Is féidir uisce na dtrí dteorann a fhagháil san áit...” Seanchas 73. “Tá trí coda déanta de parróiste Bhéal Átha an Easaig.” Seanchas 74. Ionsaí Luimnigh Seanchas 75. An Mhainistir Seanchas 76. Bóithre Board of Works Seanchas 77. Talamh Comónta Seanchas 78. Roilig Charraig Ruacháin Seanchas 79. Piseoga Seanchas 80. An Bhean Sí Seanchas 81. Tobar Muire Seanchas 82. Fuinneoga Seanchas 83. “Fear a bhí ana mhór le cailín (mar dh'eadh) agus ní raibh puinn meas aice air go bpósfadh sé í.” Seanchas 84. “Do bhí táilliúir i nGort Ruadh (i bParróiste Eóchaille) agus chuaidh fear chuige chun bhest a dhéanamhdo Dia Domhnaigh.” Seanchas 85. “Bacach a bhí ag gabháil an bóthar agus do casadh garsún air.” Seanchas 86. “Buachaill a bhí i mBaile Uí Chríonáin agus bhíodh sé ag ól.” Seanchas 87. Áraistí an Tighe Seanchas 88. “Nuair a tháinig an tineóntaí dar ná mháireach ag obair aríst bhí an duine uasal ar buile - bhí sé ag imtheacht fiadhain!” Seanchas 89. “Bhí duine uasal fadó ann agus bhí sé féin agus a bhean pósta roinnt blianta agus ní raibh éinne clann aca.” Seanchas 90. “Tháinig an tineontaí go dtí an t-Athair Peadair Ó Néill chun socrú leis go ceann bliana chun oibre, agus dubhairt an t-Athair Peadair Ó Néill leis: "Cá 'fhuil tu theistiméireacht?” Seanchas 91. “Bhí fear des na Smístigh thíos ar an dtráig na chómhnuidhe agus ghlaoidh sé ar a mhac insan oidhche...” Seanchas 92. “Gaibh lady lá chun an droichid agus an droichead a bhí ann séileán uisge a' rith crosta...” Seanchas 93. “Bé seo iarla Bhaile Mhic Chóda san am san agus is sine an chúis go dtugaidís Baile Mhac Chóda air...” Seanchas 94. “Tháinig an t-árthach so isteach fadó go dtí caladh Eóchaille...” Seanchas 95. “Insa droch-shaoghal nuair a d'iompaigh Séamas 'ac Gearailt leis a' Sasanach...” Seanchas 96. “Bhí feirmeóir bocht dealbh fadó i gConntae Phortláirge agus bhí beirt fheirmeoirí eile ar an dteorann aige..” Seanchas 97. “Bhíodh aonach fadó Lá Nodlaig beag ag an Daingean agus thugaidís Daingean an Droighnig ar an áit sin.” Seanchas 98. “Éistighidh go neósfad díbh sgéal agus geallaim nách bréag a cheilim díbh...” Seanchas 99. “Chuaidh Tomás Nyhan maidean isteach go dtí Cáit Ní Dhúnaí agus bhí císte age Cáit Ní Dhúnaí ar an ngreideall, agus bhí aithne mhaith aice ar Thomás Nyhan.” Seanchas 100. “Bhí táilliúir insa pharróiste seo againn go dtugaimís Séamas Ó Riadh air agus bhí fear siúbhal istig na theannta...” Seanchas 101. “Bhí fear des na Loingsíghigh insa pharróiste seo...” Seanchas 102. “Bhíos oidhche i dtigh muíntearra dhom a d'iarra' toasgáinín tuighe le h-asal a bhí agam...” Seanchas 103. “Bhí lá mór cómhthaláin i mBaile na Martra, lá bhótála ab eadh é, ach chuadhas féin chun mo bhóta a chaitheamh ar nós gach fear mé fhéin agus comrádaí a bhí agam.” Seanchas 104. “Is cuimhin liom lá agus bhíos thiar i gceardtha Bhaile Uí Chríonáin...” Seanchas 105. “Bhí sochraid mhuinnteara againn tímpeall chúig bliana déag agus dachad ó shoin...” Seanchas 106. “Bhí saor-cloiche a' déanamh tighe d'fheirmeora fadó agus do ghaibh cómharsain an tslighe agus fuair sé locht ar a' dtig.” Seanchas 107. “Bhí fear ann fadó gur b'ainm do Seán Ó Ceallaigh.” Seanchas 108. “Bliain na buartha fadó i n-Éirinn - bliain na gCroppies mar ba ghnáthaighe a thugthí uirthe - bhí duine ann gur b'ainm do Donnchadh Ó Broin.” Seanchas 109. “Bhí siúinéir fadó ann - i nÉire - agus siúinéir maith ab eadh é, agus bhí sé pósta, agus bhí bean tighe maith aige.” Seanchas 110. “Bhí feirmeoir fadó i n-Éire agus bhí beirt nú triúr mac aige.” Seanchas 111. “Feirmeoir a bhí i mBaile Uí Dhómhnaill agus Néilleach ab eadh é.” Seanchas 112. Cúna Seanchas Modh: Formhéadú Zúmáil Léim chuig leathanach / 577 Tagairt chartlainne An Príomhbhailiúchán Lámhscríbhinní, Imleabhar 0643, Leathanach 363 Íomhá agus sonraí © Cnuasach Bhéaloideas Éireann, UCD. Féach sonraí cóipchirt. Íoslódáil Ar an leathanach seo Tobar Muire (ar lean) Roinn Roinn Postáil Dáta 22 August 1939Cineál míre SeanchasTeanga Irish Modh scríbhneoireachta Lámhscríofa Script scríbhneoireachta Cló Gaelach Faisnéiseoir Seán de nGeárd
11. “The narrator was born in the townland of Park (called Ráth in Irish) in the parish of Killeagh.” Seanchas
18. “Tobar beannuighthe a bhí i mbaile fearainn Bhaile an Sgiobóil tímpeall le cúig céad slat ón bhfairrge.” Seanchas
23. “Cailín gur chuir a h-athair agus a máthair d'fiachaibh uirthe fear a phósadh i gcoinnibh a cola.” Seanchas
32. “Courtneys a bhí na gcómhnuidhe i n-aice na Mainistreach fadó agus do bhíodar go h-olc.” Seanchas
34. “Protastúnaig a bhí i n-áit éigin agus tímpeall na Nodlag do fuair duine aca píosa de chrústa chruaidh aráin mar chomaoine.” Seanchas
36. “Do bhí smíteach na chómhnuidhe i bparróiste na Mainistreach agus feirmeoir mór ab eadh é.” Seanchas
39. “Do bhí rígh na chómhnuidhe i n-áit éigin uair agus do bhí easbog na chómhnuidhe tamall uaidh.” Seanchas
47. “Séileán uisge a eirigheann thuaidh ag Móin na Cise siné atá mar theorainn idir Gort an Sgiobóil agus Móin na Cise.” Seanchas
48. “Bhí fear des na Coileánaigh i bParróiste Bhaile Mhic Códa agus bhí sé na dhochtúir daoidheachta.” Seanchas
49. “Do bhí fear na chómhnuidhe i Warren agus do thárla go raibh sé ag dul go h-Eóchaill lá.” Seanchas
52. “Isiad treibh na loingsígheach agus na Néilleach an treibh is sia atá i bparróiste Bhaile Mhic Códa, adeir an seanchaidhe.” Seanchas
53. “Do bhí seanchaidhe ag dul go Baile na Martra oidhche agus do bhí ualach thurnap aige sa bhuta.” Seanchas
54. “Le bliain is trí ráithe ó dh'fhágas an baile is mé a' dul go h-Árd Phádruig ag cuir lása am hata.” Seanchas
71. “De réir mar a airig an seanchaidhe is ó Brittany, i dtuaisceart na Frainnce a tháinig na Breathnaigh go h-Éirinn ar dtús.” Seanchas
83. “Fear a bhí ana mhór le cailín (mar dh'eadh) agus ní raibh puinn meas aice air go bpósfadh sé í.” Seanchas
84. “Do bhí táilliúir i nGort Ruadh (i bParróiste Eóchaille) agus chuaidh fear chuige chun bhest a dhéanamhdo Dia Domhnaigh.” Seanchas
88. “Nuair a tháinig an tineóntaí dar ná mháireach ag obair aríst bhí an duine uasal ar buile - bhí sé ag imtheacht fiadhain!” Seanchas
89. “Bhí duine uasal fadó ann agus bhí sé féin agus a bhean pósta roinnt blianta agus ní raibh éinne clann aca.” Seanchas
90. “Tháinig an tineontaí go dtí an t-Athair Peadair Ó Néill chun socrú leis go ceann bliana chun oibre, agus dubhairt an t-Athair Peadair Ó Néill leis: "Cá 'fhuil tu theistiméireacht?” Seanchas
91. “Bhí fear des na Smístigh thíos ar an dtráig na chómhnuidhe agus ghlaoidh sé ar a mhac insan oidhche...” Seanchas
92. “Gaibh lady lá chun an droichid agus an droichead a bhí ann séileán uisge a' rith crosta...” Seanchas
93. “Bé seo iarla Bhaile Mhic Chóda san am san agus is sine an chúis go dtugaidís Baile Mhac Chóda air...” Seanchas
96. “Bhí feirmeóir bocht dealbh fadó i gConntae Phortláirge agus bhí beirt fheirmeoirí eile ar an dteorann aige..” Seanchas
97. “Bhíodh aonach fadó Lá Nodlaig beag ag an Daingean agus thugaidís Daingean an Droighnig ar an áit sin.” Seanchas
99. “Chuaidh Tomás Nyhan maidean isteach go dtí Cáit Ní Dhúnaí agus bhí císte age Cáit Ní Dhúnaí ar an ngreideall, agus bhí aithne mhaith aice ar Thomás Nyhan.” Seanchas
100. “Bhí táilliúir insa pharróiste seo againn go dtugaimís Séamas Ó Riadh air agus bhí fear siúbhal istig na theannta...” Seanchas
102. “Bhíos oidhche i dtigh muíntearra dhom a d'iarra' toasgáinín tuighe le h-asal a bhí agam...” Seanchas
103. “Bhí lá mór cómhthaláin i mBaile na Martra, lá bhótála ab eadh é, ach chuadhas féin chun mo bhóta a chaitheamh ar nós gach fear mé fhéin agus comrádaí a bhí agam.” Seanchas
106. “Bhí saor-cloiche a' déanamh tighe d'fheirmeora fadó agus do ghaibh cómharsain an tslighe agus fuair sé locht ar a' dtig.” Seanchas
108. “Bliain na buartha fadó i n-Éirinn - bliain na gCroppies mar ba ghnáthaighe a thugthí uirthe - bhí duine ann gur b'ainm do Donnchadh Ó Broin.” Seanchas
109. “Bhí siúinéir fadó ann - i nÉire - agus siúinéir maith ab eadh é, agus bhí sé pósta, agus bhí bean tighe maith aige.” Seanchas
Tobar Muire (ar lean) Roinn Roinn Postáil Dáta 22 August 1939Cineál míre SeanchasTeanga Irish Modh scríbhneoireachta Lámhscríofa Script scríbhneoireachta Cló Gaelach Faisnéiseoir Seán de nGeárd