Imleabhar: CBÉ 0280 (Cuid 1) Dáta 1936Bailitheoir Proinnsis Ó Gallchubhair Suíomhanna Dún na nGall, Co. Dhún na nGall Inis Caoil, Co. Dhún na nGall Inbhear, Co. Dhún na nGall Cill Ó mBaird, Co. Dhún na nGall Liosta Brabhsáil Teidil (48) 1. “Tharraing sé úbhall amach as a phoca.” Seanchas 2. “Ag teacht iníar damhsa ó "Carad Shaoghaill" na daoinibh ceadhna oidhche Féile Muire Mór...” Seanchas 3. “Bhí fear ina chómhnuidhe shíos ins na Rosaibh ám amháin a dtugadh siad an Siolpach (Ua) Ó Baoghaill air.” Seanchas 4. “An chéad duine iríamh a chuir súas ins an áit seo ba Turloch Ó Maolainn a b'ainm do.” Seanchas 5. “Fa thúairim 80 blíadhain bhí cúig dearbhthaireacha de chlainn Mác Suibhnigh ina gcómhnuidhe amuigh annseo ar an Cámlargan.” Seanchas 6. “Bhí fear ina chómhnuidhe áit eighinteacht cómhgarach do na Gleánntaí ins an t-seán ám a d-tugadh siad Padraig Ó Giobun air.” Seanchas 7. “Bhí fear ina chómhnuidhe shúas annseo i bpáirc crúaidh a rabh Pádraig Mác Eiteagain mar ainm air.” Seanchas 8. “Bhí fear ina chómhnuidhe thíar annseo ar an Eadan ám amháin fear de chlainn Mhac Coillín.” Seanchas 9. “Tá ált shíos annseo cómhgarach do'n áit a bhfuil Pádraig O Baoghaill ina chómhnuidhe anois...” Seanchas 10. “Seo an t-adhbhar a bhfuil Dísáird mar ainm ar an báile beag sin amuigh do réir cunntas na ndaoine a bhí ann fadó...” Seanchas 11. “Bhí cearn coille ann ám amhain agus bhí an tír uilig cor a bheith sgriosta aige.” Seanchas 12. “Ní thuigeann an sadh an seáng.” Seanchas 13. “Ins an bháile seo tá moran ainmneacha le taisbeaint na rabh ins an ceánntair seo ach Gaedhilg uilig go leir seáll maith blíadhanta o shoin.” Seanchas 14. “D'éirigh an t-iolair mór amach, ag cruinneadh cuid na Cáisge...” Seanchas 15. “O sgríobhfhainn leabhair Gaedhilge agus Laidin go leor.” Seanchas 16. “Núair a théighimse go h-Áifreann an Domhnaigh...” Seanchas 17. “Chúiadh mé un na Rosain ar chúairt go mbreathnuighinnse úaim an spéir.” Seanchas 18. “Gcluin sibh mise a chairde agus éistighidh mo sgéil...” Seanchas 19. “Siad mo chuid gabhna na gabhna geála bána.” Seanchas 20. “An céad subháilce a fuair an Maighdean Bheannuighthe, ba é sin an t-shubháilce bhí mór.” Seanchas 21. “Crios na g-ceithre g-cros...” Seanchas 22. “Íosa a g-cionn a mhíosa ar mhuin a mháthara ar shlíabh Máire go mba duan dainghean an dún a bhfuil muid air.” Seanchas 23. “Ag dul a luighe ar mo leabaidh damh...” Seanchas 24. “Cuireadh an t-ainm sin Cro-na-Sleibhe ar an bhaile sin mar go bhfuil cro mór astoigh ins na cnuic annsin.” Seanchas 25. “Grásda an Spiorad Naomh go bhfaghaidh muid, ins an creideamh fhírrinneach go g-chómhnuidhe muid.” Seanchas 26. “g-Chulaidh sibhse seánamsir na h-aitheacht naomhtha...” Seanchas 27. “Fear a bhí a' gabhail thart cois na h-abhna lá amhain agus chonnaic sé sgaile ins an uisce.” Seanchas 28. “Is iomaidh ait a rabh mé iríamh i mbailigh ionghantach deas.” Seanchas 29. Péarla an Bhrollaigh Bháin Seanchas 30. “Da gcasaidh cailín deás damh a mbeadh dúil aici ins an fhoghnamh.” Seanchas 31. “Táilliur aerach mé thug spéis do ghreann go ndeanfhainn súgradh le mo rúin ar faill.” Seanchas 32. “Bhí bean na do na trí agam agus chuir mé i d-thoigh gan einne iad.” Seanchas 33. “Is bréagh an t-ám atá ag na daoine anois ní anan sin agus an t-ám a bhí mise ag éirighe aníos.” Seanchas 34. “Ar maidin Dia Mairt bhí adhbhar mór goile orm fhéin.” Seanchas 35. “Núair a bhí Benison mar agent ag an coimisiun annseo...” Seanchas 36. “Un chúain a chuaidh mise an lá sin mar i ndúil go bhfuighfhinn tarrthail ann.” Seanchas 37. “Lá amhain seall maith blíadhantaí o shoin anois bhí mé a' cainnt le Bríghid Ní Cearrlain a bhí ina cómhnuidhe thíar annseo i n-Gala Dubh...” Seanchas 38. “Bhí fear i n-Dún-na-Manach seall maith blíadhanta o shoin agus fuair siopadoir proisde air ar son deich bpunta fíacha nach rabh sé ábalta a dhíol.” Seanchas 39. “Is mór an difir atá eadar na damhsachaí anois agus na damhsachaí a bhíodh a' gabhail roimhe seo nuair a bhí mo athair a' cúartuigheacht.” Seanchas 40. “Roimhe seo nuair a bhíodh na daoine ag deanadh poitín ba ghnath leobhtha gloinne na beirt den céad rud a thiocfhadh anuas a caitheamh annsoir na daoine beaga.” Seanchas 41. “Bhí fear ina chómhnuidhe i bparóiste Cill-Tuathóg ám amhain a dtugadh siad Pádraig Mac Fhionnlaigh mar ainm air.” Seanchas 42. “Is minic a bhíonns cú máll sona.” Seanchas 43. “Bhí gasur ann aon uair amhain agus chúaidh sé ar aimsear chuig feirimoir.” Seanchas 44. “Casadh an t-shean bhó orm i n-áit a' t-shean toighe...” Seanchas 45. “Chuaidh mé 'un na Rosain ar cúairt go mbreathnuighinnse úaim an spéir.” Seanchas 46. “Bhí fear ann aon úair amháin agus bhí sé posta.” Seanchas 47. “Ar feirm Mícheal Ó Beirn (Duibbinn) seo na h-ainmneacha atá ann...” Seanchas 48. “An ám a bhfuil mé gabhail a thracht air bhí Tighearna Talaimh ins an ceanntair seo darbh ainm an Marguis Ó Cuinningam.” Seanchas Modh: Formhéadú Zúmáil Léim chuig leathanach / 0189 Tagairt chartlainne An Príomhbhailiúchán Lámhscríbhinní, Imleabhar 0280, Leathanach 0110 Íomhá agus sonraí © Cnuasach Bhéaloideas Éireann, UCD. Féach sonraí cóipchirt. Íoslódáil Ar an leathanach seo (gan teideal) (ar lean) “Is iomaidh ait a rabh mé iríamh i mbailigh ionghantach deas.” Roinn Roinn Postáil Dáta 29 Nollaig 1936Cineál míre SeanchasTeanga Gaeilge Modh scríbhneoireachta Lámhscríofa Script scríbhneoireachta Cló Gaelach Faisnéiseoir Mairgead Ní Créig
2. “Ag teacht iníar damhsa ó "Carad Shaoghaill" na daoinibh ceadhna oidhche Féile Muire Mór...” Seanchas
3. “Bhí fear ina chómhnuidhe shíos ins na Rosaibh ám amháin a dtugadh siad an Siolpach (Ua) Ó Baoghaill air.” Seanchas
5. “Fa thúairim 80 blíadhain bhí cúig dearbhthaireacha de chlainn Mác Suibhnigh ina gcómhnuidhe amuigh annseo ar an Cámlargan.” Seanchas
6. “Bhí fear ina chómhnuidhe áit eighinteacht cómhgarach do na Gleánntaí ins an t-seán ám a d-tugadh siad Padraig Ó Giobun air.” Seanchas
7. “Bhí fear ina chómhnuidhe shúas annseo i bpáirc crúaidh a rabh Pádraig Mác Eiteagain mar ainm air.” Seanchas
8. “Bhí fear ina chómhnuidhe thíar annseo ar an Eadan ám amháin fear de chlainn Mhac Coillín.” Seanchas
9. “Tá ált shíos annseo cómhgarach do'n áit a bhfuil Pádraig O Baoghaill ina chómhnuidhe anois...” Seanchas
10. “Seo an t-adhbhar a bhfuil Dísáird mar ainm ar an báile beag sin amuigh do réir cunntas na ndaoine a bhí ann fadó...” Seanchas
13. “Ins an bháile seo tá moran ainmneacha le taisbeaint na rabh ins an ceánntair seo ach Gaedhilg uilig go leir seáll maith blíadhanta o shoin.” Seanchas
20. “An céad subháilce a fuair an Maighdean Bheannuighthe, ba é sin an t-shubháilce bhí mór.” Seanchas
22. “Íosa a g-cionn a mhíosa ar mhuin a mháthara ar shlíabh Máire go mba duan dainghean an dún a bhfuil muid air.” Seanchas
24. “Cuireadh an t-ainm sin Cro-na-Sleibhe ar an bhaile sin mar go bhfuil cro mór astoigh ins na cnuic annsin.” Seanchas
25. “Grásda an Spiorad Naomh go bhfaghaidh muid, ins an creideamh fhírrinneach go g-chómhnuidhe muid.” Seanchas
27. “Fear a bhí a' gabhail thart cois na h-abhna lá amhain agus chonnaic sé sgaile ins an uisce.” Seanchas
33. “Is bréagh an t-ám atá ag na daoine anois ní anan sin agus an t-ám a bhí mise ag éirighe aníos.” Seanchas
37. “Lá amhain seall maith blíadhantaí o shoin anois bhí mé a' cainnt le Bríghid Ní Cearrlain a bhí ina cómhnuidhe thíar annseo i n-Gala Dubh...” Seanchas
38. “Bhí fear i n-Dún-na-Manach seall maith blíadhanta o shoin agus fuair siopadoir proisde air ar son deich bpunta fíacha nach rabh sé ábalta a dhíol.” Seanchas
39. “Is mór an difir atá eadar na damhsachaí anois agus na damhsachaí a bhíodh a' gabhail roimhe seo nuair a bhí mo athair a' cúartuigheacht.” Seanchas
40. “Roimhe seo nuair a bhíodh na daoine ag deanadh poitín ba ghnath leobhtha gloinne na beirt den céad rud a thiocfhadh anuas a caitheamh annsoir na daoine beaga.” Seanchas
41. “Bhí fear ina chómhnuidhe i bparóiste Cill-Tuathóg ám amhain a dtugadh siad Pádraig Mac Fhionnlaigh mar ainm air.” Seanchas
48. “An ám a bhfuil mé gabhail a thracht air bhí Tighearna Talaimh ins an ceanntair seo darbh ainm an Marguis Ó Cuinningam.” Seanchas
(gan teideal) (ar lean) “Is iomaidh ait a rabh mé iríamh i mbailigh ionghantach deas.” Roinn Roinn Postáil Dáta 29 Nollaig 1936Cineál míre SeanchasTeanga Gaeilge Modh scríbhneoireachta Lámhscríofa Script scríbhneoireachta Cló Gaelach Faisnéiseoir Mairgead Ní Créig