Scoil: Páirc na Sceach (uimhir rolla 13856)

Suíomh:
Bushypark, Co. Galway
Múinteoir:
Seán Mac Suibhne
Brabhsáil
Bailiúchán na Scol, Imleabhar 0030, Leathanach 417

Tagairt chartlainne

Bailiúchán na Scol, Imleabhar 0030, Leathanach 417

Íomhá agus sonraí © Cnuasach Bhéaloideas Éireann, UCD.

Féach sonraí cóipchirt.

Íoslódáil

Sonraí oscailte

Ar fáil faoin gceadúnas Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

  1. XML Scoil: Páirc na Sceach
  2. XML Leathanach 417
  3. XML “An Chaoi a Déantaí Coinnle Fadó”

Nóta: Ní fada go mbeidh Comhéadan Feidhmchláir XML dúchas.ie dímholta agus API úrnua cuimsitheach JSON ar fáil. Coimeád súil ar an suíomh seo le haghaidh breis eolais.

Ar an leathanach seo

  1. An chaoí a déantaí coinnle fadó.
    Tuairim is céad bliain ó shoin ní raibh aon lampa sa tír seo. Bhíodh coinnle aca mar sholus, ach bhí go leór feilméaraí bochta nár fhéad coinnle do cheannacht agus dhéanaidís cineál coinnle. Dhéanadh cuid aca cineál ar a dtugtaí “páideóga” agus dhéanadh tuilleadh aca cineál ar a dtugtaí “troillseáin”. Gach bliain mharbhóchaidís cúpla gabhar agus an geir a bhíodh ionnta shábháilaidís é. Bhí slige i mbeagnach gach teach agus leaghaidís cuid de’n gheir ann. Annsoin gheibhidís striopa canbháis agus chuiridís fuineamh ann agus tháirníghidís tríd an gheir leaghta é nó go mbíodh ríar maith súighte aige. Nuair bhíodh sin déanta, leagaidís thart é go reódhfadh sé agus thairníghidís tríd an gheir arís é agus leanaidís ortha mar sin go mbíodh sé comh reamhar le coinneal pighne agus seo é an sórt coinle ar a dtugtaí, “Páideóg”. Nuair a bhídís ag dul ag déanamh troillseán d’fhághaidís dhá cheann déag de bhreibh agus bhainidís an craiceanndíobh. Thumaidís sa ngeir íad agus annsoin d’fhighidís le chéile íad. Thumaidís arís sa ngeir iad agus annsoin bhídís réidh.
    Bhíodh coinnle eile aca freisin a ghnítí as giumhais. Sé an chaoí a déantaí íad seo na stumpa giusaigh d’fhaghail agus é do sgoilteadh na meithcheáin. Thumaidís na meathcháin sa ngeir agus chuiridís le chéile íad. Bhíodh solus breágh ar an gcoinneal seo. Bhíodh ceann de na sean coinleóirí aca nuair bhídís ag lasadh na gcoinneal. Bhí áit le h-aghaidh na trí gcoinneal ar an gcoinleóir seo.
    Scríobhtha síos ag Máire ní Nudhain, Pollach, ó ‘na h-athair Éamonn Ó’Nudhain, feilméar, Pollach, Mághcuilinn.
    Sgríobhtha; Aibreán 1938
    Tras-scríofa ag duine dár meitheal tras-scríbhneoirí deonacha.
    Topaicí
    1. activities
      1. economic activities
        1. trades and crafts (~4,680)
          1. candle-making (~728)
    Teanga
    Gaeilge
    Bailitheoir
    Máire Ní Nudhain
    Inscne
    Baineann
    Seoladh
    An Pollach, Co. Galway
    Faisnéiseoir
    Éamonn Ó 18551udhain
    Gaol
    Tuismitheoir
    Inscne
    Fireann
    Gairm bheatha
    Feirmeoir (Léirítear teidil na ngairmeacha i mBailiúchán na Scol sa bhunteanga inar cláraíodh iad)
    Seoladh
    An Pollach, Co. Galway