School: Cill Mhic an Domhnaigh, An Daingean (roll number 11146)

Location:
Cill Mhic an Domhnaigh, Co. Kerry
Teacher:
Tomás Ó Séaghdha
Browse
The Schools’ Collection, Volume 0423, Page 598

Archival Reference

The Schools’ Collection, Volume 0423, Page 598

Image and data © National Folklore Collection, UCD.

See copyright details.

Download

Open data

Available under Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

  1. XML School: Cill Mhic an Domhnaigh, An Daingean
  2. XML Page 598
  3. XML “An Gabha agus an Cheárta”

Note: We will soon deprecate our XML Application Programming Interface and a new, comprehensive JSON API will be made available. Keep an eye on our website for further details.

On this page

  1. (continued from previous page)
    do aon t-saghas cnapáin a bheadh ar dhuinne go leigisfí íad.
    Seo bhéarsa a bhaineann lé ceann mairt a mharbiúghtaí, agus a cheann a thabhairt don ngabha.
    "Ceann reamhar mhairt
    Súp a bheadh go ceart,
    É a thabhairt don ngabha mar mhaith
    Má bhfiú é - é.
    Is i gceann agus i muineál gach mhairt is mó a bhíonn súp, agus bíonn gaibhne scílighthe chun braon súip d'fhághail. Dá mharbhochadh duinne bó nó caoíre agus na thabharfadh sé an ceann do'n ngabha, bheadh sé ar buile leis an té a mhairbh an mhairt nó an chaoíre. Cuireadh daoíne bronntanaisí chun an ghabhan thar éinne eile. Cuireadh daoine mála prátaí nú púnt ime nó ceathramhadh feola chuige i gcómhair na Nodhlag.
    Seo athra a bhíodh ag gaibhne chun franncaig do dhíbirt:-
    "Más franncaig uisce sibh nó cé gur cine sibh
    Fágfaidh an meitheall ar an choínnleacht
    Is teighidh súas ar an dtobar go dtí Pádruig gliogarach Bhríghde
    Gheobad sibh seomra cluthara aige agus prátaí trioma
    Málaí mine aige, is cead bheith á n-ithe ar bhur ndichealll"
    Thiar i mBaile an Ghleanna a bhí an gabha seo agus bhí a thig is a gharraidhe ithte aige franncaig. Bhí spite ag an ngabha chun Phádruig ghliogarach Bhríde, agus dhéin sé suas an athra so agus tráthnóna tiar chonnaic muínntir Dún Caoín scata franncach ag gábhail ó thuaidh go dtí an dtobar. Déineadh gaibhne plástair do chapaill agus leigisfidís aicidí a bhíodh ortha.
    Bhíodh scéalta fada fiannuidheachta á ínnsint sa céardchain fadó. Deirtear dá mbéadh sluagh daoíne maithe amuig istoidhche ná feadfhaidís dul thar an gceardcain. Bhí bean agus féar ann fadó a bhí mór lé
    (continues on next page)
    Transcribed by a member of our volunteer transcription project.
    Topics
    1. activities
      1. economic activities
        1. trades and crafts (~4,680)
          1. smithing (~2,389)
    Language
    Irish
    Collector
    Mícheál Ó Beodláin
    Gender
    Male
    Address
    Fán, Co. Kerry
    Informant
    Labrás O Murchadha
    Relation
    Grandparent
    Gender
    Male
    Age
    76