Imleabhar: CBÉ 0180 Dáta 1936–1936Bailitheoir Seán Ó hEochaidh Suíomhanna Gleann Cholm Cille, Co. Dhún na nGall Cill Charthaigh, Co. Dhún na nGall Liosta Brabhsáil Teidil (73) 1. “Bhí beirt fhear i bPoinnte Luachruisc seo thíos... ” Seanchas Tras-scríofa 2. “Bhí fear thíos i bPoinnte Luachruisc a dtugadh siad a' Baoghallach air...” Seanchas Tras-scríofa 3. “Bhail bhí fear ann fad ó soin, agus phós sé bean a rabh giota talamh aicí.” Seanchas Tras-scríofa 4. “Bhí fear ann fad ó shoin agus bhí mac amháin aige...” Seanchas Tras-scríofa 5. “Bhí triúr deártharacha ann aon uair amháin, agus bhí beirt aca pósta.” Seanchas Tras-scríofa 6. “D'imthigh fuireann báid as Teilionn soir go cúl Shliabh a' Tuaidh lá amháin, agus tháinic an fharrige garbh ortha.” Seanchas Tras-scríofa 7. “I n-áit ínteacht fá pharaiste na gCeall bhí dhá shaghart ann uair amháin...” Seanchas Tras-scríofa 8. “Bhí mé lá amháin sa tráigh amuigh i nGleann Lacha, agus bhí mé a baint dilisc.” Seanchas Tras-scríofa 9. “Bhail thíos i n-Innis Caoil tá oileán beag amuigh ann a dteárn Naomh Conall turas air.” Seanchas Tras-scríofa 10. “Ins a t-sean-aimsir bhí 'n námhaid ag 'ul siar thall Poinnte Luachruisc am Chroimail, agus é a marbhadh na ndaoiní.” Seanchas Tras-scríofa 11. “Ins a t-sean-am bhidhfidhe an uile bhliadhain a marbhadh éanacha thuas ar a Tor Mhór.” Seanchas Tras-scríofa 12. “Bhí beirt fhear thoir annseo a'n am amháin, agus d'imthigh siad amach go Sliabh a' Tuaidh a dheánamh poitín.” Seanchas Tras-scríofa 13. “Bhí fear ar a Charraic a dtugad siad Padaí Ó Cuinnigeáin air agus bhíodh a diabhal a siubhal leis an uile oidhche agus an uile lá feadh fada go leór.” Seanchas Tras-scríofa 14. “Bhí nighean do Ó Domhnaill pósta thíos i Leitir 'ac a' Bháird agus bhí dhá mhac aicí,...” Seanchas Tras-scríofa 15. “Bhí buachaill ar aimsir thíos i nDoire, agus ní rabh aige ach cúig phunnta sa bhliadhain. ” Seanchas Tras-scríofa 16. “Bhí bean fad ó shoin ann, agus bhí sí go h-an bhocht sa t-saoghal air,...” Seanchas Tras-scríofa 17. “Bhí na Fianna a'n uair amháin 'n-a gcomhnuidhe ar a Choill,...” Seanchas Tras-scríofa 18. “Chuaidh dhá bhuachaill as Baile an Droichid siar a d'iasgaireacht go Leac a' Róin ag Ceann Mhucrois.” Seanchas Tras-scríofa 19. “Bhí fear amuigh ar a Cholbha, ar an taobh thall de Chuam Teilinn, a rabh Pádraic a' Cholbha air.” Seanchas Tras-scríofa 20. “Bhí Nansaí Mhór a bhí i nGleann Lacha seo amuigh bhí sí thiar sa tráigh oidhche amháin,...” Seanchas Tras-scríofa 21. “Bhí fear ar an Fhothaire seo thíos a dtugad siad Donnachadh Mhicí air.” Seanchas Tras-scríofa 22. “Ins a t-sean-am ní rabh leabharthaí ar bith ag 'úl, agus cása ar bith a bhíodh le socrughadh, théighfidhe na roilige go bhfághfaidhe cloighean le mionna na cloigne a thabhairt.” Seanchas Tras-scríofa 23. “Bhí cailín i mBaile an Droichid agus bhí sí a siúl le buachaill...” Seanchas Tras-scríofa 24. “Bhí buachaill as a Choill ins a tráigh lá amháin agus chonnaic sé cailín agus í ag cíorad cinn,...” Seanchas Tras-scríofa 25. “Thíos annsin i n-Árd a' Ratha bhí lánamhain pósta ann, agus bhí 'n t-am an bhocht aca.” Seanchas Tras-scríofa 26. “Ba é Colm Cille an deirceach a ba mheasa a bhí annseo ariamh,...” Seanchas Tras-scríofa 27. “Nuair a bhí Colm Cille i nGleann chuir sé a bhuachaill ar shiubhal oidhche go bhfághad sé a chailís cóirigh.” Seanchas Tras-scríofa 28. “Tháinic dhá dhuine dhéag anuas as a Phoinnte Mhór go Málainn Mhóir,...” Seanchas Tras-scríofa 29. “Bhí ministir i nGleann seo thíos agus bhí cailín aimseara aige,...” Seanchas Tras-scríofa 30. “Bhí bean ann fad ó shoin agus bhí páiste meaithte aicí, agus bhí sé seacht mbliadhna gan a siubhal.” Seanchas Tras-scríofa 31. “Ó is chonnaic mé dóran 's é ag imtheacht ar bodhrán le gaoith.” Seanchas Tras-scríofa 32. “Nuair a bhí Colm Cille i nGleann,...” Seanchas Tras-scríofa 33. “Bhí buachaill as Gleann ar aimsir thoir ar na Gleanntaí ar chúig phunnta,...” Seanchas Tras-scríofa 34. “Bhí fear thíos annseo i nGleann a dtugad siad Ithbhéaras air, agus bhí bean amach as Connachta aige.” Seanchas Tras-scríofa 35. “Chuir a gobán t-saoir ar shiubhal a mhac am amháin, agus baicle chaoirigh leis le díol,...” Seanchas Tras-scríofa 36. “Bhí fear de Cloinn Uí Dhomhnaill lá amháin ag 'ul go h-aonach Rath Bhoth le beáthadhach, le díol.” Seanchas Tras-scríofa 37. “Bhí fear ann fad ó shoin agus bhí sé a siubhal amuigh lá amháin, agus casadh cat-fiadhain air, agus cá bith dóigh mharbh sé an cat.” Seanchas Tras-scríofa 38. “Bhí dhá dheirbhsiúr ann fad ó shoin, agus pósadh an bheirt.” Seanchas Tras-scríofa 39. “Bhí sagart Garvey ag 'ul soir go h-Árd a' Ratha, agus casadh an ministir agus a bhean, agus a phreacher díobhtha.” Seanchas Tras-scríofa 40. “Bhí bean ar a Mhachaire seo thíos uair amháin...” Seanchas Tras-scríofa 41. “Bhí Jonnie Phádaí, agus James Gillespie i mBíofán,...” Seanchas Tras-scríofa 42. “Bhí bean annseo ins a t-sean-am a dtugad siad Peigí an Asail oirthí.” Seanchas Tras-scríofa 43. “I n-am a 'phersecution', agus ba é an saghart deireannach é a gabhadh ariamh, gabhadh thíos ar an Arachoill, agus ceangluigheadh de chrann é, agus d'imthigh siad a chuartughadh fear eile dá bhfághad siad é.” Seanchas Tras-scríofa 44. “D'imthigh Ó Domhnaill lá amháin as a bhaile, agus d'iarr sé ar a bhean na buachaillí a chur a tharraingt mhónadh.” Seanchas Tras-scríofa 45. “Bhí bean i nDún na nGall agus ghuidead sí cál.” Seanchas Tras-scríofa 46. “Creidim go gcualaidh sibh uilig go bhfuair Aodh Ruadh Ó Domhnaill bás ins a Spáinn.” Seanchas Tras-scríofa 47. “Bhí geárrfhiadh ar mhallaigh leathconaill - gheárrfhiadh-sidhe a bhí ann, agus bhí sé n-a luighe thall ar a mhallaigh agus bhí fear thall i gCruimleann, agus tháinic sé anall lá amháin a sheilg,...” Seanchas Tras-scríofa 48. “Bhí fear ag imtheacht am amháin (fhad le) a shocrughadh breithneamhnas a bhí ag 'ul,...” Seanchas Tras-scríofa 49. “Bhí gabha i mBaile an Droichid a rabh Padaí Ó Casaide air,...” Seanchas Tras-scríofa 50. “Bhail fhad ó shoin bhí ceithre rí i n-Éirinn.” Seanchas Tras-scríofa 51. “Bhí ríogh agus baínrioghain annsin fad ó shoin,...” Seanchas Tras-scríofa 52. “Bhail fad ó shoin ba é an fear a b'fhéarr ins an cúigeadh s'againne - Cúigeadh Ultach - Conall Ceárnach.” Seanchas Tras-scríofa 53. “Nuair a bhí na Fiannaibh i n-Éirinn fad ó shoin, ní rabh móran a cur bhuaidhreadh ortha ach a seilg,... ” Seanchas Tras-scríofa 54. “Nuair a chuaidh an Mhaighdean Mhuire a d'iarraidh loistín i dteach, bheárfadh an bhean lóistín daoithe ach ní thabharfadh an fear, agus chuaidh sí 'na bhóithigh.” Seanchas Tras-scríofa 55. “Bhail bhí sin ann agus is fada ó bhí, bhí greásaidhe bróg annsin fad ó shoin, agus ní rabh aige ach mac amháin, agus sé 'n t-ainm a bhí ar a mhac Aladan. ” Seanchas Tras-scríofa 56. “Bhail bhí triúr deártharacha annsin fad ó shoin agus bhí 'n triúr 'n-a gcomhnuidhe ann an teach amháin,...” Seanchas Tras-scríofa 57. “Bhail bhí sin ann agus is fada ó bhí, bhí ríogh agus bainriogháin ann, agus bhí ceathrar inghean aca,...” Seanchas Tras-scríofa 58. “Bhí ríogh fad ó shoin ann agus bhí triúr mac aige.” Seanchas Tras-scríofa 59. “A Dhomhnaill Uí Chonaill," arsa sise, a dtuigeann tú Gaedhlic?” Seanchas Tras-scríofa 60. “Bhí Ríogh Mac Neasa fad ó shoin i gCuígeadh Connachta, agus bhí truír mac aige.” Seanchas Tras-scríofa 61. “Bhí buachaill i nGleann agus bhí sé amuigh ag iasgaireacht.” Seanchas Tras-scríofa 62. “Bhí 'n t-Easbuc agus saghart le toradh an leabhair a bhaint den t-Árd Peadar Ó Domhnaill a bhí ins a pharaiste seo.” Seanchas Tras-scríofa 63. “Bhí dhá fear ann am amháin, agus chuir siad ar siubhal a dhá mac, fear aca le bheith 'n-a mhinistir, agus a fear eile le bheith 'n-a shaghart.” Seanchas Tras-scríofa 64. “Bhí seanduine agus seanbhean ann agus ní rabh aca ach bó amháin.” Seanchas Tras-scríofa 65. “Bhí rí ann fad ó shoin agus bainriogháin agus bhí triúr mac aca,...” Seanchas Tras-scríofa 66. “Bhí Fionn Mac Cumhail fad ó shoin agus a chuid fear agus bhí cuibhreann cruithneachta aca agus bhí an-mhilleadh a teacht ar a chuibhreann.” Seanchas Tras-scríofa 67. Rann Seanchas Tras-scríofa 68. “Bhí seanbhean fad ó shoin ann agus ní rabh aicí ach mac amháin,...” Seanchas Tras-scríofa 69. “Bhí tighearna fad ó shoin i nDún na nGall agus ba leis anuas Dún-gan-éille (Dúncheann Fhaoladh) agus anuas annsin - bhí sé n-a thighearna ortha.” Seanchas Tras-scríofa 70. “Bhí fear fad ó shoin ann i gcoill agus bhí sé a deánamh scuab.” Seanchas Tras-scríofa 71. “Bhail bhí lánamhain fad ó shoin ann, agus ní rabh aca ach gasúr amháin,...” Seanchas Tras-scríofa 72. “Bhí cailín fad ó shoin a siubhal amuigh ag bruach locha agus fuair sí páiste gasúir caillte ag an loch,...” Seanchas Tras-scríofa 73. “Bhí gabha fad ó shoin i mBaile an Droichid a dtugad siad Padaí Ó Casaide air,...” Seanchas Tras-scríofa Modh: Formhéadú Zúmáil Léim chuig leathanach / 384 Tagairt chartlainne An Príomhbhailiúchán Lámhscríbhinní, Imleabhar 0180, Leathanach 001a Íomhá agus sonraí © Cnuasach Bhéaloideas Éireann, UCD. Féach sonraí cóipchirt. Íoslódáil
3. “Bhail bhí fear ann fad ó soin, agus phós sé bean a rabh giota talamh aicí.” Seanchas Tras-scríofa
6. “D'imthigh fuireann báid as Teilionn soir go cúl Shliabh a' Tuaidh lá amháin, agus tháinic an fharrige garbh ortha.” Seanchas Tras-scríofa
7. “I n-áit ínteacht fá pharaiste na gCeall bhí dhá shaghart ann uair amháin...” Seanchas Tras-scríofa
8. “Bhí mé lá amháin sa tráigh amuigh i nGleann Lacha, agus bhí mé a baint dilisc.” Seanchas Tras-scríofa
9. “Bhail thíos i n-Innis Caoil tá oileán beag amuigh ann a dteárn Naomh Conall turas air.” Seanchas Tras-scríofa
10. “Ins a t-sean-aimsir bhí 'n námhaid ag 'ul siar thall Poinnte Luachruisc am Chroimail, agus é a marbhadh na ndaoiní.” Seanchas Tras-scríofa
11. “Ins a t-sean-am bhidhfidhe an uile bhliadhain a marbhadh éanacha thuas ar a Tor Mhór.” Seanchas Tras-scríofa
12. “Bhí beirt fhear thoir annseo a'n am amháin, agus d'imthigh siad amach go Sliabh a' Tuaidh a dheánamh poitín.” Seanchas Tras-scríofa
13. “Bhí fear ar a Charraic a dtugad siad Padaí Ó Cuinnigeáin air agus bhíodh a diabhal a siubhal leis an uile oidhche agus an uile lá feadh fada go leór.” Seanchas Tras-scríofa
14. “Bhí nighean do Ó Domhnaill pósta thíos i Leitir 'ac a' Bháird agus bhí dhá mhac aicí,...” Seanchas Tras-scríofa
15. “Bhí buachaill ar aimsir thíos i nDoire, agus ní rabh aige ach cúig phunnta sa bhliadhain. ” Seanchas Tras-scríofa
16. “Bhí bean fad ó shoin ann, agus bhí sí go h-an bhocht sa t-saoghal air,...” Seanchas Tras-scríofa
18. “Chuaidh dhá bhuachaill as Baile an Droichid siar a d'iasgaireacht go Leac a' Róin ag Ceann Mhucrois.” Seanchas Tras-scríofa
19. “Bhí fear amuigh ar a Cholbha, ar an taobh thall de Chuam Teilinn, a rabh Pádraic a' Cholbha air.” Seanchas Tras-scríofa
20. “Bhí Nansaí Mhór a bhí i nGleann Lacha seo amuigh bhí sí thiar sa tráigh oidhche amháin,...” Seanchas Tras-scríofa
22. “Ins a t-sean-am ní rabh leabharthaí ar bith ag 'úl, agus cása ar bith a bhíodh le socrughadh, théighfidhe na roilige go bhfághfaidhe cloighean le mionna na cloigne a thabhairt.” Seanchas Tras-scríofa
24. “Bhí buachaill as a Choill ins a tráigh lá amháin agus chonnaic sé cailín agus í ag cíorad cinn,...” Seanchas Tras-scríofa
25. “Thíos annsin i n-Árd a' Ratha bhí lánamhain pósta ann, agus bhí 'n t-am an bhocht aca.” Seanchas Tras-scríofa
27. “Nuair a bhí Colm Cille i nGleann chuir sé a bhuachaill ar shiubhal oidhche go bhfághad sé a chailís cóirigh.” Seanchas Tras-scríofa
30. “Bhí bean ann fad ó shoin agus bhí páiste meaithte aicí, agus bhí sé seacht mbliadhna gan a siubhal.” Seanchas Tras-scríofa
33. “Bhí buachaill as Gleann ar aimsir thoir ar na Gleanntaí ar chúig phunnta,...” Seanchas Tras-scríofa
34. “Bhí fear thíos annseo i nGleann a dtugad siad Ithbhéaras air, agus bhí bean amach as Connachta aige.” Seanchas Tras-scríofa
35. “Chuir a gobán t-saoir ar shiubhal a mhac am amháin, agus baicle chaoirigh leis le díol,...” Seanchas Tras-scríofa
36. “Bhí fear de Cloinn Uí Dhomhnaill lá amháin ag 'ul go h-aonach Rath Bhoth le beáthadhach, le díol.” Seanchas Tras-scríofa
37. “Bhí fear ann fad ó shoin agus bhí sé a siubhal amuigh lá amháin, agus casadh cat-fiadhain air, agus cá bith dóigh mharbh sé an cat.” Seanchas Tras-scríofa
39. “Bhí sagart Garvey ag 'ul soir go h-Árd a' Ratha, agus casadh an ministir agus a bhean, agus a phreacher díobhtha.” Seanchas Tras-scríofa
43. “I n-am a 'phersecution', agus ba é an saghart deireannach é a gabhadh ariamh, gabhadh thíos ar an Arachoill, agus ceangluigheadh de chrann é, agus d'imthigh siad a chuartughadh fear eile dá bhfághad siad é.” Seanchas Tras-scríofa
44. “D'imthigh Ó Domhnaill lá amháin as a bhaile, agus d'iarr sé ar a bhean na buachaillí a chur a tharraingt mhónadh.” Seanchas Tras-scríofa
46. “Creidim go gcualaidh sibh uilig go bhfuair Aodh Ruadh Ó Domhnaill bás ins a Spáinn.” Seanchas Tras-scríofa
47. “Bhí geárrfhiadh ar mhallaigh leathconaill - gheárrfhiadh-sidhe a bhí ann, agus bhí sé n-a luighe thall ar a mhallaigh agus bhí fear thall i gCruimleann, agus tháinic sé anall lá amháin a sheilg,...” Seanchas Tras-scríofa
48. “Bhí fear ag imtheacht am amháin (fhad le) a shocrughadh breithneamhnas a bhí ag 'ul,...” Seanchas Tras-scríofa
52. “Bhail fad ó shoin ba é an fear a b'fhéarr ins an cúigeadh s'againne - Cúigeadh Ultach - Conall Ceárnach.” Seanchas Tras-scríofa
53. “Nuair a bhí na Fiannaibh i n-Éirinn fad ó shoin, ní rabh móran a cur bhuaidhreadh ortha ach a seilg,... ” Seanchas Tras-scríofa
54. “Nuair a chuaidh an Mhaighdean Mhuire a d'iarraidh loistín i dteach, bheárfadh an bhean lóistín daoithe ach ní thabharfadh an fear, agus chuaidh sí 'na bhóithigh.” Seanchas Tras-scríofa
55. “Bhail bhí sin ann agus is fada ó bhí, bhí greásaidhe bróg annsin fad ó shoin, agus ní rabh aige ach mac amháin, agus sé 'n t-ainm a bhí ar a mhac Aladan. ” Seanchas Tras-scríofa
56. “Bhail bhí triúr deártharacha annsin fad ó shoin agus bhí 'n triúr 'n-a gcomhnuidhe ann an teach amháin,...” Seanchas Tras-scríofa
57. “Bhail bhí sin ann agus is fada ó bhí, bhí ríogh agus bainriogháin ann, agus bhí ceathrar inghean aca,...” Seanchas Tras-scríofa
60. “Bhí Ríogh Mac Neasa fad ó shoin i gCuígeadh Connachta, agus bhí truír mac aige.” Seanchas Tras-scríofa
62. “Bhí 'n t-Easbuc agus saghart le toradh an leabhair a bhaint den t-Árd Peadar Ó Domhnaill a bhí ins a pharaiste seo.” Seanchas Tras-scríofa
63. “Bhí dhá fear ann am amháin, agus chuir siad ar siubhal a dhá mac, fear aca le bheith 'n-a mhinistir, agus a fear eile le bheith 'n-a shaghart.” Seanchas Tras-scríofa
66. “Bhí Fionn Mac Cumhail fad ó shoin agus a chuid fear agus bhí cuibhreann cruithneachta aca agus bhí an-mhilleadh a teacht ar a chuibhreann.” Seanchas Tras-scríofa
69. “Bhí tighearna fad ó shoin i nDún na nGall agus ba leis anuas Dún-gan-éille (Dúncheann Fhaoladh) agus anuas annsin - bhí sé n-a thighearna ortha.” Seanchas Tras-scríofa
71. “Bhail bhí lánamhain fad ó shoin ann, agus ní rabh aca ach gasúr amháin,...” Seanchas Tras-scríofa
72. “Bhí cailín fad ó shoin a siubhal amuigh ag bruach locha agus fuair sí páiste gasúir caillte ag an loch,...” Seanchas Tras-scríofa
73. “Bhí gabha fad ó shoin i mBaile an Droichid a dtugad siad Padaí Ó Casaide air,...” Seanchas Tras-scríofa