Scoil: Cromán (B.) (uimhir rolla 12820)

Ar an leathanach seo

1. Na Deochanna

   

   Roinn Roinn Postáil

   Na deocanna
   Tá feiceadh cuig deocanna i gCromán agus iad seo na h-ainmneaca atá ortha. An Screig. Deoc Tom. Deoc an Úil. Guala na Corann, Poinnte Ramhar, The Garden, Guala Leaint, Deoc a’chaca, Foill an Fhíona, An Lúib, The Lodge, An Seana-dheoc, Cloch Buidhe, An Carraig, Deoc na mBan, Tón na mbád, An Gob, Na Cnapán, Clais na Trágha, Cúil a’bháid. Deoc Nua. Eamon Óg’s. Sgrealm. Deoc Robert. An Claisín. Is e an fáth gur cuireadh An Screig air mar ainm, bhí talamh ana garm agus cairigeadh. Do tugadh Deoc Tom air mar bhí fear in-a chómnaide in-aice leis darb ainm do Tomas Ó Murchada. Do cuireadh an ainm ar an deoc mar bhíonn dhá uisge a gcasadh isteach ann agus bíonn sé fliuich i gcómhnaidhe agus tugadh deoc an íul air. Tá poinnte ramhar ag dul amach ins an uisge. Is i an fát gur cuireadh deoc a’chaca mar ainm air, bhí an salachar go léir ó gairdíní Cromán ag dul amach ann. Deirtear gur thainig báirle Fíona isteach leis an taoide I bhFaill na Fhíona. An Lúib mar tá sé ag iompócadh isteach ar gach taobh. Do b’é an céad deoca dheinead agus deoc is aosta atá ann anois agus glaodhtar An Seana-deoc air. Tugadh Cloch bhuidhe ar deoc eile mar tá cloch mór agus dath buidhe air. Tugadh Éamon Óg’s ar deoc eile, mar bhí tig ag Éamon Óg ann.
   Muiris ÓGríbhín, Glaise, VII adh Rang, 30adh Lá Mí na Samhna 1938.
   Fuaireas é seo ó m’Uncail Seán Ó Morónaig 35 bliadhna d’aois.

   

   Tras-scríofa ag duine dár meitheal tras-scríbhneoirí deonacha.

   Stair Athraigh

   Teanga

   Gaeilge

   Bailitheoir

   Muiris Ó Gríbhthín

   Inscne

   Fireann

   Seoladh

   Cromane Upper, Co. Kerry

   Faisnéiseoir

   Seán Ó Morónaig

   Gaol

   Duine gaolta (nach tuismitheoir ná seantuismitheoir)

   Inscne

   Fireann

   Aois

   35