School: Cuileannach (B.) (roll number 1199)

Location:
Cullenagh Upper, Co. Kerry
Teacher:
Peadar Ó Cochláin
Browse
The Schools’ Collection, Volume 0470, Page 406

Archival Reference

The Schools’ Collection, Volume 0470, Page 406

Image and data © National Folklore Collection, UCD.

See copyright details.

Download

Open data

Available under Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

  1. XML School: Cuileannach (B.)
  2. XML Page 406
  3. XML “Seanchaisleáin na Dúthaí seo - Dúnló”

Note: We will soon deprecate our XML Application Programming Interface and a new, comprehensive JSON API will be made available. Keep an eye on our website for further details.

On this page

  1. (continued from previous page)
    gaedhil an conndae ar fad cómh fada ó thuaidh le Oileán Chiarraighe agus do ghlacadar seilbh na gcaisleán go léir a thóg na Normánaigh sa duthaig sin. An Leamhain a bhí mar teórainn idir talamh Mic Chárthaig agus talamh Uí Shúileabháin. Mar sin do thoghaidh Ó Súileabháin Mór caisleán Dúnló mar ionad cómhnuidhthe d'á mhac ba shine. Bhí an mac san mar thaoiseach ar na daoine sa pharóiste so agus do tugadh Ó Súileabháin Cúil na nGort mar ainm air. Bhí an teidol céadna ag a mhac ba shine agus mar sin de go dtí go dtaínig Cromail. Do leag Ludló oifigeach Chromail an caisleán agus do ghlan Ó Súileabháin as an áit ar fad.
    San geagadh san i gcoinnibh Chromail do marbhuigheadh Ó Mathghamhna ó Droichead na Banndan agus do ghaibh na Sasannaigh a thalamh go léir. Bhí an Mathghamhna san pósta le driofuír Uí Shúileabháin Mhóir agus bhí mac aca, go raibh na Sasannaigh ar a thóir chun é do chur chun bháis cómh maith le'na athair. Ach nior eirig leó é d'fághail mar chuaidh an mac óg i bhfolach i-n áit iargeúltha ar a dtugtar an Gleann Dubh ( Black Valley ) in ndúthaig a mháthar.
    San nGleann Dubh mar sin do togadh Ó Mathghamhna. Nuair abhí sé óg do phioc coileach a shúil amach agus as san amach
    (continues on next page)
    Transcribed by a member of our volunteer transcription project.
    Topics
    1. time
      1. historical periods by name (~25)
        1. penal times (~4,335)
    Language
    Irish
    Informant
    Liam Ó Cochláin
    Gender
    Male
    Age
    72
    Occupation
    Múinteoir
    Address
    Beaufort, Co. Kerry