School: Cromán (B.) (roll number 12820)

On this page

1. Na Deochanna

   

   Share Share Post

   Na deocanna
   Tá feiceadh cuig deocanna i gCromán agus iad seo na h-ainmneaca atá ortha. An Screig. Deoc Tom. Deoc an Úil. Guala na Corann, Poinnte Ramhar, The Garden, Guala Leaint, Deoc a’chaca, Foill an Fhíona, An Lúib, The Lodge, An Seana-dheoc, Cloch Buidhe, An Carraig, Deoc na mBan, Tón na mbád, An Gob, Na Cnapán, Clais na Trágha, Cúil a’bháid. Deoc Nua. Eamon Óg’s. Sgrealm. Deoc Robert. An Claisín. Is e an fáth gur cuireadh An Screig air mar ainm, bhí talamh ana garm agus cairigeadh. Do tugadh Deoc Tom air mar bhí fear in-a chómnaide in-aice leis darb ainm do Tomas Ó Murchada. Do cuireadh an ainm ar an deoc mar bhíonn dhá uisge a gcasadh isteach ann agus bíonn sé fliuich i gcómhnaidhe agus tugadh deoc an íul air. Tá poinnte ramhar ag dul amach ins an uisge. Is i an fát gur cuireadh deoc a’chaca mar ainm air, bhí an salachar go léir ó gairdíní Cromán ag dul amach ann. Deirtear gur thainig báirle Fíona isteach leis an taoide I bhFaill na Fhíona. An Lúib mar tá sé ag iompócadh isteach ar gach taobh. Do b’é an céad deoca dheinead agus deoc is aosta atá ann anois agus glaodhtar An Seana-deoc air. Tugadh Cloch bhuidhe ar deoc eile mar tá cloch mór agus dath buidhe air. Tugadh Éamon Óg’s ar deoc eile, mar bhí tig ag Éamon Óg ann.
   Muiris ÓGríbhín, Glaise, VII adh Rang, 30adh Lá Mí na Samhna 1938.
   Fuaireas é seo ó m’Uncail Seán Ó Morónaig 35 bliadhna d’aois.

   

   Transcribed by a member of our volunteer transcription project.

   History Edit

   Language

   Irish

   Collector

   Muiris Ó Gríbhthín

   Gender

   Male

   Address

   Cromane Upper, Co. Kerry

   Informant

   Seán Ó Morónaig

   Relation

   Relative (other than parent or grandparent)

   Gender

   Male

   Age

   35