Scoil: Na Cealla (Kells) (uimhir rolla 8148)

Ar an leathanach seo

1. Seanscoileanna

   

   Roinn Roinn Postáil

   Ba greanmhar na scoileanna a bhí ann roimh na Scoileanna Náisiúnta a chur Dómhnall Ó Connaill ar bun san bliadhain 1838. Bhí na Péin Dlighthe i bhfeidhm agus níor leog na Sasanaig aon foghluim bheith san tír; dá bhríg sin do bhíodh máighistir ag dul ó áit go h-áit ag múineadh na geafairí. Scoileanna Scairte a tugtar ortha mar fén scairt agus fán tor a bhíodh an rang scoláirí. Fén aér fholáin, breágh, úr, a bhíodh an fhoghluim. Bhí ceann aca shoir i Gortafúara comhngaracht don scoil nua agus dob é an Casúrach (Ó Suilleabhain) a bhí mar mhaighistir ortha. Bhí ceann aca i gCeapach Mór ar an gcrois agus ceann eile i Ré Chaisleach. Tá sé ráidhte go raibh ceann aca ins na Ródaibh ó thuaidh ó Cúan Cúilín in aice thíghe Hanfinn. Botháinín dob eadh é déanta as clocha agus é clúdaighthe le díon. Tá rían na scoile ann fós agus cuid den fothrach na sheasamh fós. Donnchadh Geanncach (Muinntear Currain) darbh ainm don mháighistir ó Cuanana a tháinig sé, agus anois cun na Ródaibh leis. Caithfeadh na scoláirí piginn gach seachtmhaine a thabhairt don mháighistir. Níl aon deallraimh leis anois faigheann na múinnteóirí págh ón govenéir, tá sé saor anois dul ar scoil. Dob é an fáth go raibh na scoiláirí ag thabairt an t-airgead don mhúinnteóir ná cun é do bheathúghadh. D'fagadh sé teas is fothain ó na cómhairsain agus biadh leis. Tá

   (leanann ar an chéad leathanach eile)

   

   Tras-scríofa ag duine dár meitheal tras-scríbhneoirí deonacha.

   Stair Athraigh

   Topaicí

   1. earraí
      1. struchtúir de dhéantús an duine
         1. foirgnimh
            1. scoileanna (~4,094)

   Teanga

   Gaeilge

   Bailitheoir

   Tomás Ó Muircheartaigh

   Inscne

   Fireann

   Seoladh

   Na Cealla, Co. Chiarraí

   Faisnéiseoir

   Mícheál Ó Móráin

   Inscne

   Fireann

   Aois

   73

   Seoladh

   Na Ródaibh, Co. Chiarraí